Bir köşe yazısı okurken internette ve bir dolu daha başka yerde levhalar halinde görüğümüz şu meşhur “Şeyh Edebali’nin Osman Bey’e Öğütleri” başlıklı yazının uydurma olduğunu konusu çekti dikkatimi. Hani şu

Ey Oğul! Beysin…

Bundan sonra öfke bize, uysallık sana..

Güceniklik bize, gönül almak sana…

Suçlamak bize, katlanmak sana…

şeklinde devam eden öğütler.

Google amcaya sordum, karşıma iki önemli köşe yazısı çıktı. Tarihçi Murat Bardakçı şuradaki yazısında bu öğütlerin bir İttihad Terakki uydurması olduğunu, gazeteci-yazar Beşir Ayvazoğlu da şuradaki yazısında bunun Tarık Buğra’nın yakıştırması olduğunu yazmışlar. Fakat ikisinin de ortak olarak belirttikleri şey Aşıkpaşazade, Şükrullah, Nişancı Mehmed Paşa, Oruç Bey gibi önemli Osmanlı tarihçilerinin kaynaklarında böyle bir bahis geçmediği.

Peki bu öğütlerin hakikaten de Şeyh Edebali tarafından söylenmemiş olması neyi değiştirir? Elbette ki yazının edebi değerini ve anlamını değiştirmez. Kimin söylediğine değil de ne söylediğine bakıyorsak tabi. Hani bu tıpkı sizin yaşam tecrübelerinizden çıkarsadığınız kimi beylik sözlerin altına bir büyük düşünürün adını koyup arkadaşlarınızın fikrini öğrenmenize benzer. Ve fakat tarihin ne kadar saptırılmaya, manipüle edilmeye ve üzerinden toplum mühendislikleri uygulanmaya çalışılan bir bilim dalı olduğunu gösterir. Bir diğer gösteriği şey de internette yazılan herşeye inanmamak gerektiği, az biraz kurcalamak, dikine gitmek gerektiği sanırım.